12 Triệu Chứng Tiểu Đường Nguy Hiểm – Đừng Để Đến Khi Quá Muộn

Bệnh tiểu đường thường phát triển âm thầm và có thể kéo dài nhiều năm trước khi được chẩn đoán. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện sớm, tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, suy thận, mù lòa hay thậm chí là cắt cụt chi. Vậy làm thế nào để nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh tiểu đường? Những dấu hiệu nào dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác? Và ai nên kiểm tra đường huyết ngay khi có dấu hiệu bất thường? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Thực trạng bệnh tiểu đường hiện nay

Tiểu đường đang trở thành “đại dịch thầm lặng”

Bệnh tiểu đường đang ngày càng trở thành một vấn đề sức khỏe toàn cầu. Theo Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF), số người mắc bệnh tiểu đường trên thế giới đã vượt quá 500 triệu người và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới.

Một thực tế đáng lo ngại là có đến 50% số người mắc tiểu đường không biết mình có bệnh, dẫn đến việc phát hiện muộn và gia tăng nguy cơ biến chứng nặng nề như suy thận, tổn thương thần kinh, mù lòa hay bệnh tim mạch.

Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường cũng đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt là ở nhóm tiểu đường tuýp 2, do thói quen ăn uống không lành mạnh, ít vận động và căng thẳng kéo dài. Nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, bệnh tiểu đường có thể trở thành gánh nặng lớn cho hệ thống y tế và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tại sao nhiều người không phát hiện sớm bệnh tiểu đường?

Mặc dù tiểu đường là bệnh nguy hiểm, nhiều người vẫn không nhận ra mình mắc bệnh vì:

• Triệu chứng ban đầu thường âm thầm: Những dấu hiệu sớm của bệnh tiểu đường thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác.
• Chủ quan với sức khỏe: Nhiều người bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm như mệt mỏi, khát nước, sụt cân vì nghĩ đó chỉ là thay đổi tạm thời của cơ thể.
• Không đi kiểm tra sức khỏe định kỳ: Rất ít người thực hiện xét nghiệm đường huyết thường xuyên, đặc biệt là những người trẻ tuổi hoặc những người không có tiền sử gia đình mắc bệnh.
• Lối sống không lành mạnh: Chế độ ăn nhiều đường, ít vận động, căng thẳng kéo dài là những yếu tố thúc đẩy sự phát triển của bệnh tiểu đường nhưng lại bị xem nhẹ.

Chính vì vậy, nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh tiểu đường là điều quan trọng để có thể can thiệp và kiểm soát bệnh hiệu quả.

12 triệu chứng tiểu đường nguy hiểm không nên bỏ qua

1. Khát nước liên tục và khô miệng

Người mắc tiểu đường thường cảm thấy khát nước bất thường, ngay cả khi đã uống nhiều nước. Nguyên nhân là do lượng đường trong máu cao khiến cơ thể cần nhiều nước hơn để đào thải glucose dư thừa qua đường tiểu. Đồng thời, khô miệng kéo dài cũng là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước do tiểu đường.

2. Đi tiểu nhiều lần, nhất là vào ban đêm

Đi tiểu nhiều lần, đặc biệt vào ban đêm, là dấu hiệu điển hình của bệnh tiểu đường. Khi lượng đường trong máu cao, thận phải hoạt động liên tục để loại bỏ glucose dư thừa qua nước tiểu. Điều này khiến bệnh nhân phải thức dậy nhiều lần trong đêm, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

3. Sụt cân không rõ nguyên nhân

Nếu bạn đột ngột giảm cân mà không thay đổi chế độ ăn uống hay tập luyện, đó có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường. Khi cơ thể không thể sử dụng glucose làm năng lượng, nó sẽ bắt đầu đốt cháy mỡ và cơ để thay thế, dẫn đến giảm cân nhanh chóng và nguy cơ suy nhược cơ thể.

4. Mệt mỏi, uể oải kéo dài

Mệt mỏi mãn tính là một triệu chứng phổ biến của bệnh tiểu đường. Do cơ thể không thể sử dụng glucose hiệu quả, các tế bào không nhận đủ năng lượng cần thiết, dẫn đến tình trạng uể oải, suy nhược, mất tập trung và dễ cáu gắt.

5. Đói liên tục dù ăn nhiều

Người mắc tiểu đường thường cảm thấy đói liên tục dù đã ăn đủ bữa. Điều này xảy ra do insulin không hoạt động hiệu quả, khiến glucose không được đưa vào tế bào để tạo năng lượng. Hệ quả là cơ thể tiếp tục gửi tín hiệu đói, khiến bệnh nhân ăn nhiều nhưng vẫn không cảm thấy đủ no.

6. Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng

Nếu bạn nhận thấy vết trầy xước, vết cắt nhỏ hoặc vết loét mất nhiều thời gian để lành hơn bình thường, hãy cẩn trọng. Tiểu đường làm suy yếu hệ miễn dịch và ảnh hưởng đến khả năng tuần hoàn máu, khiến vết thương dễ bị nhiễm trùng, thậm chí dẫn đến loét nặng.

7. Ngứa da, khô da hoặc xuất hiện vùng da sạm màu

Người mắc tiểu đường có thể gặp tình trạng da khô, bong tróc hoặc ngứa ngáy kéo dài do mất nước và rối loạn tuần hoàn. Một số người còn xuất hiện vùng da sạm màu ở cổ, nách, khuỷu tay hoặc bẹn, đây là dấu hiệu của tình trạng kháng insulin.

8. Nhìn mờ, thị lực suy giảm

Lượng đường trong máu cao có thể làm thay đổi hình dạng của thủy tinh thể, gây mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng và khó tập trung khi nhìn. Nếu không được kiểm soát, bệnh tiểu đường có thể dẫn đến tổn thương võng mạc, tăng nguy cơ mù lòa vĩnh viễn.

9. Tê bì, châm chích ở tay chân

Bệnh tiểu đường có thể gây tổn thương thần kinh, dẫn đến cảm giác tê bì, ngứa ran hoặc châm chích ở tay chân. Nếu không được kiểm soát, tình trạng này có thể tiến triển thành mất cảm giác, khiến bệnh nhân không nhận ra vết thương và dễ bị loét bàn chân.

10. Dễ mắc nhiễm trùng, đặc biệt là viêm lợi và nhiễm trùng da

Người mắc tiểu đường có hệ miễn dịch suy giảm, khiến họ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm lợi, viêm nha chu, nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc nhiễm trùng da. Nếu không được điều trị kịp thời, những bệnh lý này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.

11. Đau đầu, chóng mặt, dễ cáu gắt

Sự thay đổi đột ngột của lượng đường trong máu có thể gây đau đầu, chóng mặt, rối loạn tâm trạng và mất cân bằng cảm xúc. Người bệnh thường cảm thấy khó chịu, dễ cáu gắt, thậm chí có nguy cơ mắc trầm cảm.

12. Rối loạn giấc ngủ, mất ngủ kéo dài

Mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường. Nguyên nhân có thể do đường huyết cao gây khát nước, đi tiểu đêm nhiều lần hoặc do sự ảnh hưởng của insulin lên hệ thần kinh.

Nhiều triệu chứng tiểu đường dễ nhầm lẫn với các bệnh khác

1. Tiểu đường vs. Thiếu máu

• Giống nhau: Mệt mỏi, da xanh xao, suy nhược cơ thể.
• Khác nhau:
  • Thiếu máu không gây khát nước và đi tiểu nhiều.
  • Tiểu đường đi kèm với sụt cân nhanh, khô miệng, khát nước liên tục.

2. Tiểu đường vs. Suy giáp

• Giống nhau: Mệt mỏi, tăng cân hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Khác nhau:
  • Suy giáp làm chậm trao đổi chất, thường gây tăng cân.
  • Tiểu đường làm mất kiểm soát glucose, dẫn đến khát nước và tiểu nhiều.

3. Tiểu đường vs. Mất nước

• Giống nhau: Khô miệng, khát nước.
• Khác nhau:
  • Mất nước tạm thời có thể khắc phục bằng cách bổ sung nước.
  • Tiểu đường gây khát nước kéo dài, tiểu nhiều lần, sụt cân nhanh.

4. Tiểu đường vs. Stress, lo âu kéo dài

• Giống nhau: Mất ngủ, mệt mỏi, suy nhược cơ thể.
• Khác nhau:
  • Stress không gây tiểu nhiều, sụt cân đột ngột.
  • Tiểu đường có dấu hiệu rối loạn đường huyết rõ rệt.

Hậu Quả Nguy Hiểm Nếu Không Phát Hiện Sớm Bệnh Tiểu Đường

Dưới đây là những hậu quả nguy hiểm của bệnh tiểu đường nếu không kiểm soát kịp thời.

Biến chứng tim mạch – Nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim

• Tiểu đường làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch: Lượng đường trong máu cao có thể gây tổn thương thành mạch máu, tạo điều kiện hình thành mảng xơ vữa động mạch. Điều này làm hẹp lòng mạch, cản trở lưu thông máu và làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.
• Huyết áp cao và cholesterol tăng do rối loạn chuyển hóa: Người mắc tiểu đường thường đi kèm với tình trạng rối loạn lipid máu, khiến mức cholesterol xấu (LDL) tăng cao và cholesterol tốt (HDL) giảm xuống. Huyết áp cao kết hợp với mỡ máu cao sẽ tạo ra áp lực lớn lên tim mạch, dễ gây ra các biến cố nguy hiểm.
• Đột quỵ có thể để lại di chứng nặng nề: Tiểu đường làm tăng nguy cơ đột quỵ do sự hình thành cục máu đông trong mạch não. Hậu quả có thể là liệt nửa người, mất khả năng nói, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Suy thận – Tiểu đường là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn

• Tổn thương cầu thận do đường huyết cao: Lượng đường trong máu cao gây tổn thương các vi mạch trong thận, làm suy giảm khả năng lọc độc tố ra khỏi cơ thể. Điều này khiến thận phải hoạt động quá tải trong thời gian dài, dần dần dẫn đến suy thận.
• Nguy cơ lọc máu hoặc ghép thận: Bệnh tiểu đường không kiểm soát có thể gây suy thận giai đoạn cuối, buộc bệnh nhân phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
• Tích tụ độc tố gây suy kiệt cơ thể: Thận suy yếu khiến độc tố không được đào thải ra ngoài, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như phù nề, rối loạn điện giải và tăng nguy cơ tử vong.

Biến chứng thần kinh – Nguy cơ mất cảm giác, loét bàn chân

• Tổn thương dây thần kinh ngoại biên: Đường huyết cao lâu ngày làm tổn thương dây thần kinh ngoại biên, đặc biệt là ở tay và chân. Điều này khiến người bệnh có cảm giác tê bì, châm chích hoặc nóng rát ở đầu ngón tay, ngón chân.
• Mất cảm giác, dễ bị vết thương hở mà không nhận ra: Khi dây thần kinh bị tổn thương nghiêm trọng, bệnh nhân có thể mất cảm giác đau, không nhận ra vết thương nhỏ trên chân, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
• Nguy cơ hoại tử, cắt cụt chi: Hội chứng bàn chân tiểu đường là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến hoại tử và phải cắt cụt chi nếu không được điều trị kịp thời.

Biến chứng mắt – Mù lòa vĩnh viễn

• Tổn thương mạch máu võng mạc: Lượng đường trong máu cao có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong mắt, gây ra bệnh võng mạc tiểu đường – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa ở người lớn tuổi.
• Nguy cơ xuất huyết võng mạc, đục thủy tinh thể: Tiểu đường làm tăng nguy cơ xuất huyết võng mạc, gây mờ mắt và giảm thị lực. Ngoài ra, bệnh nhân tiểu đường cũng dễ bị đục thủy tinh thể sớm hơn so với người bình thường.
• Mất thị lực vĩnh viễn nếu không kiểm soát tốt: Nếu không điều trị sớm, các biến chứng về mắt có thể tiến triển nặng, dẫn đến mất thị lực không hồi phục.

Hệ miễn dịch suy yếu – Dễ nhiễm trùng, lâu lành vết thương

• Suy giảm hệ miễn dịch do đường huyết cao: Bệnh tiểu đường làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị vi khuẩn và vi rút tấn công, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Vết thương lâu lành, dễ bị nhiễm trùng: Người mắc tiểu đường thường có vết thương lâu lành do lưu thông máu kém và khả năng phục hồi của cơ thể suy giảm. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nặng, thậm chí hoại tử.
• Nguy cơ lao phổi và nhiễm trùng đường tiết niệu: Bệnh nhân tiểu đường dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như lao phổi, viêm phổi hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.

Biến chứng tiêu hóa – Rối loạn dạ dày, táo bón, tiêu chảy kéo dài

• Rối loạn tiêu hóa do tổn thương thần kinh tự chủ: Tiểu đường có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh kiểm soát hệ tiêu hóa, gây ra các rối loạn như đầy bụng, buồn nôn hoặc chậm tiêu hóa.
• Tiêu chảy kéo dài hoặc táo bón mãn tính: Nhiều bệnh nhân tiểu đường gặp tình trạng tiêu chảy kéo dài hoặc táo bón mãn tính do hệ tiêu hóa bị rối loạn chức năng.

Biến chứng răng miệng – Viêm lợi, mất răng sớm

• Viêm lợi và viêm nha chu do vi khuẩn phát triển mạnh: Tiểu đường làm tăng lượng đường trong nước bọt, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm lợi và viêm nha chu.
• Mất răng do xương hàm suy yếu: Xương hàm có thể bị suy yếu do viêm nhiễm kéo dài, dẫn đến tình trạng răng lung lay và mất răng sớm.

Ảnh hưởng đến tinh thần – Trầm cảm, mất ngủ, suy giảm trí nhớ

• Rối loạn cảm xúc do đường huyết không ổn định: Người mắc tiểu đường dễ bị căng thẳng, lo âu và trầm cảm do sự thay đổi của đường huyết tác động đến hệ thần kinh.
• Mất ngủ kéo dài ảnh hưởng đến chất lượng sống: Rối loạn đường huyết có thể gây khó ngủ, mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu, làm giảm chất lượng cuộc sống.
• Suy giảm trí nhớ, nguy cơ Alzheimer: Nhiều nghiên cứu cho thấy tiểu đường làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và suy giảm trí nhớ sớm.

Những ai nên kiểm tra đường huyết ngay khi có triệu chứng?

• Người có tiền sử gia đình mắc tiểu đường: Nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.
• Người thừa cân, béo phì hoặc ít vận động: Đây là nhóm có nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 cao nhất.
• Người thường xuyên căng thẳng, mất ngủ, sinh hoạt không điều độ: Căng thẳng kéo dài ảnh hưởng đến sự điều hòa insulin.
• Phụ nữ có dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt hoặc đã từng bị tiểu đường thai kỳ: Tiểu đường thai kỳ làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 sau sinh.

Bệnh tiểu đường là một trong những căn bệnh mãn tính nguy hiểm, nhưng nhiều người vẫn chủ quan, không nhận ra các triệu chứng ban đầu. Việc phát hiện sớm tiểu đường có thể giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn, giảm nguy cơ biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu như khát nước liên tục, đi tiểu nhiều, sụt cân không rõ lý do, mệt mỏi kéo dài hay vết thương lâu lành, hãy nhanh chóng đi kiểm tra sức khỏe.

Đừng để bệnh tiểu đường trở thành “sát thủ thầm lặng” hủy hoại sức khỏe của bạn. Hãy chủ động bảo vệ bản thân bằng cách duy trì lối sống lành mạnh, kiểm tra đường huyết định kỳ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa kịp thời. Phát hiện sớm – Kiểm soát tốt – Sống khỏe mạnh!